Stołowogórski Park Narodowy

Park Narodowy Gór Stołowych, park narodowy utworzony w 1993 na terenie województwa dolnośląskiego. Powstał z przekształcenia Stołowogórskiego Parku Krajobrazowego (ten utworzony w 1981). Obejmuje obszar 6280 ha (powiększony później do 6339,25 ha), z czego 48 ha rezerwatów ścisłych (1998). Góry Stołowe są najmłodszym pasmem w Sudetach, zostały wydźwignięte przez ruchy alpejskie w starszym trzeciorzędzie.

Bardzo charakterystyczna jest ich rzeźba (poziome ułożenie warstw piaskowców na przemian z marglami). W okresie trzeciorzędu skały te ulegały intensywnemu rozkładowi chemicznemu pod wpływem wody. W wyniku działania czynników erozyjnych powstały charakterystyczne skalne labirynty, ostańce, baszty skalne.

Szata roślinna parku jest zróżnicowana dzięki znacznej różnorodności siedlisk, warunków wysokościowych i klimatycznych. Zbiorowiska leśne w stanie zbliżonym do naturalnego występują na niewielkich powierzchniach. Na terenie parku można spotkać: torfowiska wysokie, lasy świerkowe, lokalnie lasy bukowe, zbiorowiska łąkowe, niektóre z bogatymi stanowiskami pełnika europejskiego i ciemiężycy zielonej.

Spośród rzadkich roślin rosną w parku sosna błotna i skalnica zwodnicza, a spośród chronionych liczne storczyki: gółka długoostrogowa, podkolan biały, kruszczyk szerokolistny, storczyk męski i storczyk bzowy, a także lilia złotogłów, zimowit jesienny i arnika górska. Fauna Gór Stołowych zbadana jest wyrywkowo, spośród ssaków występuje tutaj popielica i koszatka, z ptaków: bocian czarny, cietrzew, puchacz i sóweczka.